Tekst: Merijn van Grieken

Het bedrijfspand langs de A15, A16 en A29 ligt op de grond waar het voor de familie Van Gelder 70 jaar geleden begon met het telen van spruiten. Waar een spruitjesteler groots in kan worden! Technologie, automatisering en duurzaamheid. De winnaar van de Rotterdamse Ondernemersprijs 2022 is mede dankzij die ontwikkelingen leidende speler op de wereldwijd vermaarde Nederlandse versmarkt.

Zo pioniert Van Gelder vanaf 2008 met het recyclen van 35 ton groen afval, is het pand circulair door veel hout en biobased materiaal te gebruiken, telt het dak 3.500 zonnepanelen, zuivert en hergebruikt het was- en regenwater, en door gebruik te maken van slimme verwarmingsprincipes is een gasaansluiting niet langer nodig. Om de kantoren en het Experience Center te verwarmen maakt Van Gelder gebruik van terugwinning uit de koelinstallaties die de ruimtes koelen waar de verse producten verwerkt worden.

Het bedrijfspand behoort tot de 5 duurzaamste gebouwen van Nederland en heeft de hoogste BREEAM score (outstanding) behaald waardoor het was genomineerd voor de 6 beste BREEAM-projecten wereldwijd.

Gerrit van Gelder, algemeen directeur Van Gelder:
“Toch toetsen we alle maatregelen eerst of ze bedrijfsmatig voldoen; er moet altijd een idee achter zitten.” Maar Gerrit moet erkennen: “Er komt ook wel wat voort uit de passie om steeds de volgende stap te zetten. We willen het duurzaamste pand hebben; dat is een sport. Het was ons doel om de hoogste BREEAM-score te behalen en we hebben alles gerealiseerd wat er aan duurzaam materiaal te koop was. Dat levert ook wel eens uitdagingen op omdat je soms een product treft dat minder getest is: de panelen van rijstplanten zijn inmiddels krom. De kosten die je maakt, verdien je later terug. We durven grote bedragen te investeren omdat hierdoor onze vaste kosten maandelijks omlaag gaan en we zo de concurrentie voorblijven. Neem als ander voorbeeld ons gemechaniseerde magazijn. Dit was een flinke investering, maar hierdoor kunnen we met een veel kleinere schil van uitzendkrachten, die al lastig te vinden waren, meer klanten bedienen.”

Krijn Ratsma, subsidie-expert van zakelijk energieloket Ridderkerk.
“Als je nog niets aan verduurzamen doet, kun je je het beste eerst breed laten informeren. Elk type gebouw heeft zijn eigen mogelijkheden: van zonnepanelen en verlichting tot betere ventilatie, verwarming, koeling of isolatie. Eigenlijk kan alles in je bedrijf wat je thuis ook kan doen. Maar dan op grote schaal. Wat je doet, hangt heel af van de situatie. Er is niet een advies. Op het zakelijk energieloket staan de vijf belangrijkste maatregelen uitgewerkt: zonnepanelen, LED verlichting, duurzaam verwarmen en koelen, duurzaam ventileren en isoleren. Er staan stappenplannetjes per maatregel bij en ook welke dingen wettelijk verplicht zijn en waar je subsidie voor kunt krijgen.”

Kees Ekelmans, managing partner van Preater, dat organisaties adviseert en begeleidt in het verduurzamen van het energieverbruik van hun vastgoed.
“Verduurzamen is soms lastig omdat je veel soorten kennis nodig hebt: elektra, subsidies, financiën, contracten en bouwkunde. Je bent goed in je vak en deze kennis heb je vaak niet zelf. Het gevoel dat je een TV koopt maar niet weet welke de beste is. Je krijgt advies, maar belandt in een wirwar van aanbiedingen en oplossingen. We zien dat ondernemers wel willen verduurzamen – help, mijn energiekosten gaan door het dak! – maar niet weten waar ze moeten beginnen. Begin bijvoorbeeld als je gaat verbouwen, de omgevingsdienst aanpassingen vraagt, je een energielabel moet verbeteren, je geld wilt verdienen en als klanten en medewerkers erom vragen. Maak een plan, begin bij laaghangend fruit en kies dan op kosten/baten en hoeveel de aanpassing vergt. Het is soms simpel door warme en koude ruimtes van elkaar te scheiden – een gordijn in een restaurant, door warmte die je binnen gebruikt niet naar buiten te blazen. Je kunt goed geld verdienen met zonnepanelen, kosten besparen met slimme energieoplossingen en door niet de dingen te doen die je pas over 40 jaar terugverdient. Het mooie van Van Gelder is dat zij alle dingen hebben gedaan die je zou willen doen. Stelselmatig, stap voor stap, brengen zij voortdurend hun kosten omlaag. En dat blijven zij doen. Het is best intimiderend als je hier bent. Maar iedereen kan beginnen.”

Krijn Ratsma:
“Het allerleukste was een pilotproject met een bollenboer. Wat begon met een tijdschakelaar achter zijn koffiezetapparaat eindigde tien jaar later met het eerste rijdende zonnepark ter wereld dat de minister kwam openen. De voornaamste reden voor ondernemers om te gaan verduurzamen is geld besparen. Maar ook: innoveren, het toekomstbestendig maken van het bedrijf en imago. We moeten deze weg allemaal inslaan. Nederland moet in 2050 energieneutraal zijn. Dat is over 26 jaar. Je kunt wachten tot die tijd. Maar dan ben je met heel veel dingen te laat en kun je niet meer van subsidies profiteren. Zet stappen die bij je passen. En liever een stapje sneller dan trager.”